Atherosclerose (of arteriosclerose) is een chronische ziekte die degeneratieve en productieve veranderingen in de interne en centrale membranen van de slagaders veroorzaakt, met name in de aorta, cerebrale, coronaire en, minder vaak, ledematen. Arteriosclerose is de meest voorkomende oorzaak van arteriële verharding. In een vroeg stadium is de ziekte moeilijk te herkennen en gemakkelijk te missen. Het gaat gepaard met schijnbaar onschuldige symptomen, zoals…:
- snellere vermoeidheid,
- frequente pijn in de benen,
- moeilijkheid om zich te concentreren en te herinneren.
Het niet genezen van de ziekte kan leiden tot ernstige gevolgen, zoals:
- een beroerte,
- myocardinfarct,
- amputatie van het been.
Daarom is het uiterst belangrijk om atherosclerose te voorkomen en het cholesterolgehalte onder controle te houden. Een netwerk van bloedvaten omringt elk orgaan en stelt het bloed in staat om deze te bereiken, samen met voedingsstoffen en, nog belangrijker, zuurstof. Daarom is het zo belangrijk dat deze structuren goed kunnen functioneren.
Atherosclerose valt slagaders aan en interfereert met de bloedstroom.
Een gezonde slagader heeft de vorm van een gladde en elastische buis. De vrije doorstroming van het bloed wordt gewaarborgd door het werk dat het verricht: samentrekking en uitbreiding. Na verloop van tijd verharden de slagaders en hopen zich deeltjes van calciumzouten, eiwitten en vetten op de wanden op. Wanneer bloed een grote hoeveelheid cholesterol bevat (voornamelijk LDL, d.w.z. een lage dichtheid), wordt het op de wanden van de bloedvaten afgezet in de vorm van afzettingen (ook bekend als atherosclerotische plaque). Als gevolg hiervan is de doorvaarthoogte van de schepen versmald en zijn de schepen zelf minder flexibel. Atherosclerotische plaques komen het vaakst voor in kransslagaders van het hart, halsslagaders, bloedvaten die de hersenen en de benen van bloed voorzien. Maar er kunnen zich ook afzettingen voordoen in andere slagaders.
Het aanbrengen van plakkaten vernauwt de slagaders en het bloed is moeilijker te stromen. Dan wordt het hart, in een poging om het verschil te compenseren dat het gevolg is van de moeilijkheid om te stromen, versnelt en begint het bloed sneller te stromen. De organen hebben voldoende zuurstof en voeding, maar het hart zelf wordt te moe door extra inspanning. De hartspier groeit mee met dit werk en begint meer zuurstof en voedingsstoffen uit het bloed nodig te hebben. De kransslagaders zijn op dit moment vernauwd door afzettingen en worden te smal om het hart van de nodige hoeveelheid bloed te voorzien. Het resultaat is hypoxie, die pijn op de borst veroorzaakt, ook wel bekend als coronaire pijn of angina pectoris. Na verloop van tijd beginnen deze pijnen zelfs na enige moeite te verschijnen.
Atherosclerotische processen zijn al aanwezig bij tieners…
Deze processen beginnen al op jonge leeftijd, ook bij tieners, en soms zelfs in de kindertijd (ze vorderen in de loop der jaren). Het hele proces is asymptomatisch en pas na enkele tientallen jaren (bij mannen in het vijfde decennium van het leven, bij vrouwen na de menopauze), wanneer de veranderingen zeer vergevorderd zijn, met duidelijke symptomen. Deze symptomen kunnen in de loop van de tijd geleidelijk toenemen of plotseling en zonder voorafgaande waarschuwing optreden. Het hele proces is pijnloos, wat betekent dat de meeste patiënten alleen storende symptomen opmerken wanneer de bloedvaten zichtbaar vernauwd zijn door de afzettingen. Atherosclerose kan niet alleen leiden tot vernauwing van de slagaders, maar zelfs tot volledige afsluiting ervan.
Atherosclerose komt het vaakst voor bij mannen en kan door vele factoren worden verergerd, waaronder het moet worden vermeld:
- rokende tabak,
- diabetes,
- hypertensie,
- nierfalen,
- een cholesterolrijk dieet.
Preventie van atherosclerose is de basis, een onbehandelde ziekte kan eindigen in een hartaanval.
De ziekte die het meest gemeld wordt door patiënten is chronische ischemie van de onderste ledematen (meestal als gevolg van trombose, arteriële schade en embolie, acute ischemie van de ledematen). Embolie en trombose zijn de meest voorkomende oorzaken van plotselinge, niet-traumatische aderverstopping. De meeste blokkades komen uit de hartholtes. De extra-hartige bronnen van de materielen van verstoppend karakter moeten worden vermeld:
- aneurysma’s;
- endovasculaire procedures;
- ulceratieve atherosclerotische plaques.
Extracorporale embolie tast vooral de slagaders aan die de onderste ledematen vasculariseren. Bij patiënten met vele jaren atherosclerose komt trombose voor.
Atherosclerose is een ongeneeslijke, chronische en systemische ziekte. Het blijft een groot probleem, zowel in medisch als sociaal opzicht. De behandeling van complicaties wordt uitgevoerd door vele specialisten, waaronder we er een aantal moeten noemen:
- cardioloog;
- vasculaire chirurg;
- neuroloog;
- een angioloog;
- een internist;
- een interventieradioloog.
Arteriosclerose van de hersenslagaders kan ernstige gevolgen hebben:
- geheugenverlies;
- verstoorde coördinatie en spraak;
- parese;
- persoonlijkheids- en waarnemingsstoornissen.
Atherosclerose is een ongeneeslijke, chronische en systemische ziekte. Het blijft een groot probleem, zowel in medisch als sociaal opzicht.
Daarom is preventie en preventie van atherosclerose-gerelateerde veranderingen van groot belang. Daarom is een goed gekozen dieet erg belangrijk. Niet zonder betekenis is ook de juiste levensstijl (vanaf jonge leeftijd). Beide zijn de belangrijkste factoren die de ontwikkeling van atherosclerose beïnvloeden en die we zelf onder controle kunnen houden.
